Kategori: Makaleler

Gürültü Nedir Edebiyat? Sessizlikle Yankılanan Kelimelerin Hikâyesi Bir edebiyatçı için kelimeler yalnızca anlam taşımaz; onlar birer yankıdır, birer sessizlik parçasıdır. Her cümlenin ardında, duyulmayı bekleyen bir gürültü vardır — bazen bastırılmış bir çığlık, bazen de satır aralarına gizlenmiş bir fısıltı. “Gürültü nedir edebiyat?” sorusu, yalnızca sesin değil, anlamın da titreşimini arayan bir sorgudur. Çünkü edebiyatta gürültü, sadece işitilen değil; hissedilen, bastırılan, dönüştürülen her şeydir. Kelimenin Gürültüsü: Anlamın Titreşimi Edebiyat, insanın iç dünyasındaki karmaşayı kelimelere dökmenin sanatıdır. Gürültü, bu karmaşanın estetik biçimidir. Virginia Woolf’un “Mrs. Dalloway”inde kalabalık Londra sokaklarının uğultusu, karakterlerin zihnindeki kaosla birleşir. Gürültü burada yalnızca dış dünyayı anlatmaz; içsel…

İnsanlığın Bakışı Üzerine Bir Yolculuk: Göz Nedir? Bir antropolog olarak her zaman merak etmişimdir: İnsan neden bakar? Sadece görmek için mi, yoksa anlamak, duymak ve hissetmek için mi? Göz, yalnızca bir organ değil; kültürlerin, inançların ve kimliklerin ortak dili olmuştur. Göz nedir? sorusu, biyolojik bir tanımın çok ötesine geçer. Çünkü her kültür, gözle farklı bir ilişki kurmuştur. Bazıları onu ruhun penceresi sayarken, bazıları koruyucu bir tılsım olarak görmüştür. Bu yazıda gözün antropolojik anlamını; ritüeller, semboller, topluluk yapıları ve kimlik inşası ekseninde inceleyeceğiz. Gözün Antropolojik Anlamı: Görmekten Fazlası Antropolojide “görmek”, fiziksel bir eylem olmanın ötesindedir; bir anlamlandırma biçimidir. Her toplum, dünyayı…

Bir Psikoloğun Gözünden: Görgü Tanığının Zihinsel Yükü Bir psikolog olarak insan davranışlarını gözlemlerken en çok ilgimi çeken durumlardan biri, insanların “tanık” oldukları olaylara verdikleri tepkilerdir. Görgü tanığı olmak yalnızca bir olaya şahitlik etmek değil, aynı zamanda insan zihninin, hafızasının ve vicdanının sınandığı karmaşık bir süreçtir. Peki, görgü tanığı mahkemeye gider mi? Bu soru, yalnızca bir hukuk meselesi değil; aynı zamanda derin bir psikolojik tartışmanın kapısını aralar. Görgü Tanığı Mahkemeye Gider mi? Hukuksal açıdan cevap nettir: Evet, bir görgü tanığı mahkemeye çağrıldığında gitmekle yükümlüdür. Ancak psikolojik açıdan bu yükümlülük, kişinin iç dünyasında büyük bir çatışma yaratabilir. Çünkü tanıklık etmek yalnızca bir…

Gremse Altının Özelliği Nedir? Bir Filozofun Bakışıyla Değerin Ontolojisi Altının Parıltısında Felsefenin Yansıması Altın… İnsanlığın tarih boyunca peşinden koştuğu, bir yandan kutsallaştırdığı, bir yandan da eleştirdiği bir madde. Gremse altın ise bu tarihsel hikâyenin günümüzdeki en özel temsilcilerinden biridir. Fakat mesele yalnızca onun fiziksel saflığı ya da ekonomik değeri değildir; mesele, insanın değer algısının derin felsefi katmanlarına uzanır. Çünkü “değer” yalnızca bir ölçü değil, aynı zamanda bir ontolojik tavır, bir etik seçim ve bir bilgi biçimidir. Ontolojik Perspektif: Madenin Varlığı ve Değerin Kaynağı Ontoloji, yani varlık felsefesi, “var olan nedir?” sorusunu sorar. Gremse altın, 22 ayar saflığıyla neredeyse kusursuz bir…

Gözü Doymak Nedir? İnsan Arzularının Psikolojik Derinliklerine Bir Yolculuk Bir psikoloğun meraklı bakışıyla insan davranışlarını incelediğinizde, en çok karşılaştığınız olgulardan biri “doyumsuzluk”tur. İnsan doğası gereği ister, hedefler koyar, elde eder ve yine ister. Bu bitmek bilmeyen döngünün merkezinde ise çok tanıdık bir ifade vardır: “Gözü doymak.” Peki, gözü doymak nedir? Yalnızca bir deyim mi, yoksa insanın içsel boşluğunu anlatan derin bir psikolojik gerçeklik mi? 1. Kavramın Temel Anlamı: Gözle Görülenin Ötesinde “Gözü doymak” ifadesi, genellikle bir kişinin elindekilerle yetinmesini, daha fazlasını istememesini tanımlar. Tersi durumda, “gözü doymamak” denir ve bu, sürekli arzulama hâlini, hiçbir şeyle tatmin olamama duygusunu ifade eder.…

Hat Sanatında Kâğıt Kesmek İçin Hangi Malzeme Kullanılır? Keskinlik Etiği ve Atölye Gerçeği Net konuşalım: Hat kâğıdını kesmek, “bir kâğıt parçasını ikiye ayırmak” değildir; eserin ömrüne, hattın nefesine ve aharın (kâğıt terbiye katmanı) sağlığına müdahaledir. Bu yüzden “hangi malzeme?” sorusu, aslında “hangi yaklaşım?” sorusudur. Kimi atölyeler hâlâ ucuz maket bıçaklarını kutsallaştırıyor, kimileri ise cerrahi neşter olmadan bıçak bile göstermiyor. Peki doğrusu ne? Gelin, kutsal ezberleri değil, işe yarayan gerçekleri konuşalım. Kısa Cevap Uzun Tartışma: Neşter, Maket Bıçağı, Makas, Giyotin (ve Zorunlu Ekipmanlar) Hat sanatında kâğıdı kesmek için en çok kullanılan malzemeler: neşter/bistüri (çoğunlukla #11 veya #15 uç), maket bıçağı (9…

Kunduracı Göğsü Ameliyatı Ne Kadar Sürer? Tarihsel Arka Plan, Güncel Cerrahi ve Akademik Tartışmalar Bir tarihçi gibi söze başlayalım: Bedenin biçimiyle uğraşmak, çağların ruhuyla uğraşmaktır. Kunduracı göğsü diye bildiğimiz pectus excavatumun ameliyatla düzeltilmesi, sadece bir operasyon süresi sorusu değildir; zanaatkâr atölyelerinden modern ameliyathanelere uzanan uzun bir dönüşüm hikâyesidir. Bu yazıda önce terimin tarihsel arka planına bakıp, ardından ameliyat süresinin neden yönteme, yaşa ve ek uygulamalara göre değiştiğini; son olarak da güncel akademik tartışmaları özetleyeceğiz. — Tarihsel Arka Plan: Ravitch’tan Nuss’a, Açık Onarımdan Minimal İnvazive 20. yüzyıl ortasında Mark Ravitch’in tanımladığı açık onarım tekniği, göğüs duvarı kıkırdaklarını yeniden şekillendirerek kalıcı düzeltme…

Gönül Eridir Ne Demek? Tarihten Günümüze Bir Kavramın Yolculuğu Bir tarihçi olarak eski metinleri incelerken bazen tek bir kelime bile bizi yüzyıllar ötesine götürür. O kelime, bir çağın ruhunu, bir toplumun duygusunu, hatta bir medeniyetin özünü taşır. “Gönül eri” ifadesi de işte böyle bir kelimedir; hem bir insan tipini, hem bir değer sistemini hem de bir dönemin insan anlayışını temsil eder. Bugün, hızla değişen dünyamızda bu kavramı anlamak, geçmişin hikmetini bugüne taşımak anlamına gelir. Tarihte “Gönül Eri”nin İzleri Osmanlı ve öncesi Anadolu kültüründe “eri” kelimesi genellikle bir yola girmiş, o yolda olgunlaşmış insanı tanımlar. Gönül eri ise, kalbinin rehberliğinde yaşayan,…